Verlatingsangst

Waarom verlatingsangst zo hardnekkig is en wat je eraan kunt doen

In deze blog bekijken we hoe verlatingsangst ontstaat en wat je kunt doen als je je erin herkent. Als zelfvertrouwencoach werk ik geregeld samen met mensen die met verlatingsangst worstelen. Misschien herken je jezelf in de volgende punten:

• Je hebt moeite met vertrouwen in relaties.
• Je bent bang dat mensen je verlaten.
• Je merkt dat je gedrag in relaties soms beïnvloed wordt door die angst.
• Je bent snel jaloers en vertoont daardoor claimend gedrag.
• Je ervaart onrust en angst wanneer je alleen bent, zonder bekenden om je heen.
• Je voelt je snel afgewezen.
• Je bent vrijwel voortdurend gericht op de ander en alert voor signalen dat je partner zal vertrekken.

Iemand met verlatingsangst moet telkens overtuigd worden dat iemand die persoon niet wil verlaten. Verlatingsangst kan diep in je leven ingrijpen en je geluk in de weg staan. Ik wil graag inzoomen op wat verlatingsangst precies is, waar die vaak vandaan komt, wat er gebeurt als je er niets aan doet en hoe je met professionele hulp aan een oplossing kunt werken.

Herken jij jezelf hierin?

Misschien herken je jezelf hierin:

• Je hebt moeite om vertrouwen te hebben in je relaties.
• Je bent bang dat mensen je zullen verlaten.
• Je merkt dat verlatingsangst invloed heeft op je gedrag binnen relaties.
• Je wordt snel jaloers en vertoont daardoor claimend gedrag.
• Je hebt moeite met alleen zijn.
• Wanneer je niet omringd bent door bekende gezichten, ervaar je onrust en angst.
• Je voelt je dikwijls (onterecht) afgewezen.
• Je aandacht is bijna voortdurend gericht op de ander.
• Je bent altijd alert over mogelijke signalen dat je partner of geliefde je zou kunnen verlaten.
• Vaak moet je herhaaldelijk bevestigd krijgen dat de ander bij je blijft.

Bovenstaand gedrag kan bij volwassenen de reden zijn dat relaties onder druk komen te staan en uiteindelijk eindigen. Verlatingsangst kan een diepgaande impact hebben op je leven, je liefdesrelaties en je persoonlijke groei. Ik wil graag verder ingaan op wat verlatingsangst precies is, waar die zijn oorsprong vindt en wat de gevolgen kunnen zijn als je er niets aan doet. Professionele hulp kan die patronen doorbreken en de weg naar de oplossing zijn van vrijheid en innerlijke rust.

Wat is verlatingsangst?

Verlatingsangst is de angst om in de steek gelaten of verlaten te worden door mensen die belangrijk voor je zijn. Hoewel die angst voornamelijk in romantische relaties voorkomt, zie je die ook binnen vriendschappen, binnen families of op het werk.

Het gevoel van constante angst om verlaten te kunnen worden beïnvloedt je en zorgt voor grote spanningen in je relatie. Misschien word je extra aanhankelijk of trek je je juist terug uit angst voor afwijzing. Hoe dan ook, verlatingsangst kan je relaties en je gemoedstoestand op een negatieve manier beïnvloeden.

De oorzaak van verlatingsangst in de kinderjaren

Verlatingsangst ontstaat meestal in de kinderjaren en is nauw verbonden met de hechting aan je ouders of verzorgers. Als mens hebben we liefde, aandacht en zorg nodig om ons veilig en geborgen te voelen. Wanneer die basis er niet (genoeg) is, kan je hechtingsstijl onveilig worden. Er zijn verschillende scenario’s waarin verlatingsangst kan ontstaan:

• fysiek of emotioneel ontbreken van ouders
  Als je ouders er fysiek niet voor je waren – bijvoorbeeld door een scheiding, overlijden of ziekte – of omdat ze emotioneel niet beschikbaar waren, kun je een angst voor verlating ontwikkelen. Als je als klein kind afhankelijk bent van je ouders en de steun wegvalt, ontstaan angst en twijfel. Die angst kan zich later in je leven manifesteren als verlatingsangst, wat regelmatig in liefdesrelaties tot uiting komt.
• onvoorspelbaarheid in de zorg
  Als de aandacht en zorg die je als kind kreeg onvoorspelbaar waren – bijvoorbeeld omdat je ouders wisselend gedrag vertoonden of alcoholisme, verslaving of ander onbetrouwbaar gedrag – leer je dat liefde en zorg onvoorspelbaar en onbetrouwbaar zijn. Dat kan zich later uiten in angst om verlaten te worden, zelfs als er in je volwassen relaties geen directe aanleiding voor is.
• negatieve ervaringen met afwijzing
  Misschien ben je in je leven herhaaldelijk niet serieus genomen. Dat kan ontstaan uit emotionele verwaarlozing door je ouders/verzorgers of door pestgedrag/buitensluiten onder leeftijdsgenoten. Dergelijke ervaringen kunnen diepe wonden achterlaten en de angst voor een afwijzing of verlating in je volwassen leven versterken.

Wat zijn de consequenties als je niets doet?

Verlatingsangst die onbehandeld blijft, kan op lange termijn veel problemen veroorzaken, zowel voor jou als voor je relaties. Een paar belangrijke consequenties zijn:

• zelfsabotage in relaties
  Wanneer je constant bang bent om verlaten te worden, kan dat tot gedrag leiden dat je relatie juist beschadigt. Je kunt bijvoorbeeld gewelddadig of bezitterig worden, overdreven veel bevestiging nodig hebben of net volledig afstand nemen om jezelf te beschermen. Ironisch genoeg leidt dat vaak tot een self-fulfilling prophecy. Daarbij is de angst om verlaten te worden de reden dat relaties stuklopen.
• emotionele uitputting
  De continue angst die vermoedelijk gepaard gaat met verlatingsangst, kan uitputtend zijn. Je kunt jezelf verliezen in zorgen, pleasen, piekeren en stress. Dat heeft uiteindelijk ook invloed op je lichamelijke gezondheid. Langdurige stress kan leiden tot problemen als vermoeidheid, slapeloosheid en zelfs depressie.
• angst om alleen te zijn
  Mensen met verlatingsangst hebben een diepe angst voor eenzaamheid. Dat kan ertoe leiden dat je in een ongezonde of zelfs toxische relatie blijft hangen. De angst om alleen te zijn, is immers groter dan de gevolgen van een relatie die niet gezond voor je is. Zo kunnen je geluk en zelfvertrouwen verder ondermijnd worden.
• gebrek aan zelfvertrouwen
  Als je verlatingsangst hebt, ga je voortdurend aan jezelf twijfelen. Je kunt het gevoel hebben dat je niet goed genoeg bent of dat je iets moet doen om de liefde en aandacht van anderen te verdienen. Dat ondermijnt je zelfvertrouwen en maakt het lastig om gezonde, veilige en stabiele liefdesrelaties aan te gaan en te onderhouden.

Wat het jou oplevert om verlatingsangst voor eens en altijd los te laten

Wanneer je met verlatingsangst worstelt, is het belangrijk om te weten dat er manieren zijn om voorgoed van de angst los te komen. Hulp inschakelen, bijvoorbeeld in de vorm van coaching of therapie, kan je helpen om inzicht te krijgen in je patronen en de oorzaak van je angst aan te pakken. Je zult nieuwe en gezonde manieren ontwikkelen om met relaties om te gaan. Hier zijn alvast een paar zaken die je kunt bereiken via professionele hulp:

• inzicht in je patronen
  Een van de eerste stappen om verlatingsangst op te lossen, is je patronen herkennen. Verlatingsangst zit vaak diepgeworteld en speelt zich bewust af. Door therapie leer je je gedrag te herkennen en te begrijpen. Je krijgt inzicht in waarom je je zo voelt en hoe dat zich uit in je relaties.
• oude wonden verwerken
  Met professionele hulp kun je oude wonden uit je jeugd verwerken. De basis van verlatingsangst ligt in onveilige hechtingspatronen van traumatische ervaringen. Door die emoties onder begeleiding te verwerken, kun je de emotionele lading verminderen en de grip die ze op je huidige leven hebben, loslaten.
• grenzen leren te stellen
  Wanneer je aan je verlatingsangst werkt, is het belangrijk dat je gezonde grenzen leert te stellen. Als je bang bent om verlaten te worden, kun je je genoodzaakt voelen je eigen behoeften aan de kant te schuiven en alles te doen om de ander tevreden te houden. Coaching kan je helpen om je eigen grenzen te herkennen, erover te communiceren en jezelf te beschermen zonder dat je bang hoeft te zijn voor afwijzing of schuldgevoel.
• zelfvertrouwen vergroten
  Door aan je verlatingsangst te werken, kun je ook je zelfvertrouwen vergroten. Je leert dat je waardevol bent, ongeacht of anderen je accepteren of afwijzen. Dat versterkt je zelfvertrouwen en helpt je om gezonde relaties aan te gaan, waarbij je niet afhankelijk bent van de goedkeuring van anderen.
• gezonde & duurzame relaties
  Aan je verlatingsangst werken, leidt uiteindelijk tot gezondere relaties. Je zult merken dat je minder behoefte hebt aan constante bevestiging en dat je in staat bent om diepere en betekenisvollere verbindingen aan te gaan met jezelf en de ander. In plaats van je door angst te laten leiden, kun je van een relatie genieten waarin wederzijds respect en vertrouwen centraal staan.

Conclusie

Verlatingsangst is een (vaak onbewust) patroon dat veel invloed kan hebben op je leven en je relaties. Het goede nieuws is dat wanneer er bewustwording is er mogelijkheid is tot verandering en verbetering. Door inzicht in de oorzaken van je angst te krijgen, oude wonden te verwerken en nieuwe vaardigheden te ontwikkelen, kun je zelf de regie weer in handen nemen over je leven en je relaties. Als zelfvertrouwencoach sta ik klaar om je in je kracht te ondersteunen.

Durf jij de eerste stap te zetten naar meer rust en vertrouwen in jezelf en je relaties? Neem dan contact met me op voor een vrijblijvend gesprek. Samen kijken we naar de beste manier om je verlatingsangst voorgoed los te laten en de liefde in je leven terug te vinden – te beginnen bij de liefde voor jezelf.

Lieve groet
José